Płodowy Zespół Alkoholowy, znany również jako FAS (ang. Fetal Alcohol Syndrome), to poważne schorzenie, które występuje u dzieci, których matki spożywały alkohol w trakcie ciąży. Jest to najbardziej zaawansowana forma spektrum zaburzeń związanych z ekspozycją na alkohol w życiu płodowym (FASD). Skutki FAS są nieodwracalne i mają wpływ na całe życie osoby dotkniętej tym zespołem – mówi Joanna Wysogląd-Wolniak, lekarz specjalista psychiatra, wiceprezes Wolmed Sp. z o.o. Szpital i Poradnie.
FAS powstaje na skutek przenikania alkoholu przez łożysko do rozwijającego się płodu. Alkohol, który dostaje się do krwiobiegu nienarodzonego dziecka, może powodować uszkodzenia komórek, zaburzenia rozwoju tkanek oraz wpływać negatywnie na rozwój mózgu i innych narządów. Ponieważ metabolizm alkoholu u płodu jest znacznie wolniejszy niż u dorosłego, nawet niewielkie ilości alkoholu mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń.
Warto podkreślić, że nie istnieje bezpieczna ilość alkoholu, którą można spożywać w trakcie ciąży. Każda dawka alkoholu może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Ryzyko FAS jest największe, gdy alkohol jest spożywany regularnie i w dużych ilościach, jednak nawet sporadyczne spożywanie alkoholu może prowadzić do problemów.
Objawy i skutki FAS
Objawy FAS mogą być bardzo różnorodne i dotyczyć wielu aspektów zdrowia i funkcjonowania dziecka. Charakterystyczne cechy fizyczne to między innymi: niska waga urodzeniowa, mała głowa, wąska szczelina powiekowa, spłaszczony środkowy odcinek twarzy, cienka górna warga i brak wyraźnego rynienki podnosowej. Oprócz fizycznych deformacji, FAS wiąże się z poważnymi problemami neurologicznymi. Dzieci z FAS często cierpią na opóźnienie w rozwoju intelektualnym, trudności w nauce, problemy z pamięcią i koncentracją, nadpobudliwość, impulsywność oraz problemy z koordynacją. W dorosłym życiu mogą borykać się z trudnościami w utrzymaniu pracy, budowaniu relacji międzyludzkich oraz mogą być bardziej podatne na uzależnienia i problemy psychiczne.
Diagnoza i leczenie FAS
Diagnoza FAS jest skomplikowana i wymaga współpracy wielu specjalistów, w tym pediatrów, neurologów, psychologów i genetyków. Proces diagnostyczny opiera się na dokładnym wywiadzie medycznym, ocenie charakterystycznych cech fizycznych oraz badaniach neurologicznych i psychologicznych. Niestety, FAS jest schorzeniem nieuleczalnym. Leczenie skupia się głównie na łagodzeniu objawów i wspieraniu rozwoju dziecka. W zależności od potrzeb, terapia może obejmować pomoc psychologiczną, terapię mowy, zajęcia terapeutyczne, a także wsparcie edukacyjne. Ważne jest, aby dzieci z FAS otrzymywały wsparcie od wczesnego dzieciństwa, co może pomóc im osiągnąć pełen potencjał.
Najważniejszym elementem walki z FAS jest profilaktyka. Kluczowe jest uświadamianie kobiet w ciąży oraz tych, które planują ciążę, o szkodliwości spożywania alkoholu w tym okresie. Edukacja na temat FAS powinna być szeroko dostępna i kierowana nie tylko do kobiet, ale także do ich partnerów, rodzin oraz personelu medycznego. Kliniki uzależnień, takie jak Klinika Wolmed, odgrywają tutaj istotną rolę, oferując pomoc osobom uzależnionym od alkoholu, a także prowadząc działania edukacyjne i profilaktyczne. Ważne jest, aby każda kobieta w ciąży miała dostęp do rzetelnych informacji oraz wsparcia, które pomoże jej unikać alkoholu i innych substancji mogących zaszkodzić dziecku.
Płodowy zespół alkoholowy jest poważnym i nieodwracalnym schorzeniem, które ma wpływ na całe życie osoby dotkniętej. Edukacja i profilaktyka są kluczowe w zapobieganiu FAS, a każda kobieta w ciąży powinna być świadoma ryzyka związanego z spożywaniem alkoholu. Warto podkreślić, że FAS można całkowicie uniknąć – poprzez nie spożywanie alkoholu w trakcie ciąży.
Więcej na: www.wolmed.pl
FAS – czym jest płodowy zespół alkoholowy?
