Okres zimowych infekcji, niestety, sprzyja nadużywaniu antybiotyków. Warto jednak pamiętać kiedy je stosować – a w jakich przypadkach są one zbędne. O antybotykooporności mówi Anna Leder z Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.
Jak zaznacza Anna Leder, z NFZ, bywa, że gorączkę, przeziębienie, ból gardła czy grypę samodzielnie próbujemy leczyć antybiotykiem, np. takim, który został nam lub bliskim z poprzedniej kuracji. To błąd. W infekcjach wirusowych leczenie antybiotykami nie ma sensu, ponieważ nie działają na wirusy i nie leczą chorób przez nie wywoływanych. Antybiotykiem nie leczymy przeziębienia ani grypy. Grypa jest infekcją wirusową, podobnie jak większość przeziębień z katarem i kaszlem. Wirusy nie są wrażliwe na antybiotyki. Nawet bardzo złe samopoczucie lub wysoka gorączka podczas infekcji wirusowej nie są żadnym uzasadnieniem do sięgnięcia po antybiotyk.
• Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że oporność mikroorganizmów na leki przyczynia się rocznie do 75 tys. zgonów. Dla Polski liczbę takich przypadków określono na ok. 2 200 rocznie.
• Liczba zgonów z powodu antybiotykooporności na świecie do roku 2050 może wzrosnąć nawet do 10 milionów rocznie.
• W latach 2000–2015 globalne stosowanie antybiotyków wzrosło o 65%.
Antybiotykooporność to odporność bakterii na bakteriobójcze lub bakteriostatyczne działanie antybiotyków, to zdolność bakterii do przeciwstawiania się działaniu antybiotyku.
Antybiotyki są lekami używanymi do przeciwdziałania i leczenia infekcji bakteryjnych. Bakterie potrafią bronić się przed antybiotykami na różne sposoby np. niszczą je, nie wpuszczają do komórki bądź usuwają z wnętrza komórki. Bakterie oporne mogą swobodnie namnażać się w obecności antybiotyku i są w stanie przekazywać zdolność obrony kolejnym pokoleniom oraz innym bakteriom.
Przeciwdziałać antybiotykoodporności można poprzez:
• zapobieganie infekcjom przez: mycie rąk, zachowanie dobrej higieny żywności, unikanie bliskiego kontaktu z chorymi oraz stosowanie aktualnych szczepień.
• stosowanie antybiotyków jedynie w sytuacjach, kiedy zostaną przepisane przez lekarza.
• zawsze stosowanie się do zaleceń lekarza.
• niestosowanie niewykorzystanych w poprzednich kuracjach antybiotyków.
• nieudostępnianie antybiotyków innym osobom.
WARTO WIEDZIEĆ
• Decyzja o włączeniu do terapii antybiotyków powinna być podejmowana każdorazowo przez lekarza.
• Zalecane jest wykonanie posiewu materiału od chorego (np. krwi, moczu, wymazu z gardła) w celu określenia jaka bakteria jest odpowiedzialna za zakażenie i jaka jest jej wrażliwość na antybiotyki.
• Na podstawie antybiogramu, można dokonać najwłaściwszego właściwego doboru antybiotyku.
• W przypadku ustalenia zakażenia wirusowego antybiotyk nie jest potrzebny i nie powinien być stosowany.
• Gdy podejmujemy leczenie antybiotykiem bez wyniku badania mikrobiologicznego mamy do czynienia z terapią empiryczną.
GŁÓWNE PRZYCZYNY ANTYBIOTYKOOPORNOŚCI
• Nadmierne lub niepotrzebne stosowanie antybiotyków.
• Nieprzestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących dawkowania.
• Przerywanie antybiotykoterapii po ustąpieniu objawów infekcji.
• Nadużywanie antybiotyków podczas produkcji żywności.
• Nieprzestrzeganie zasad higieny.
źródło: NFZ
zdjęcie: archiwum
